Aardewerk en tegels, de favoriet van….. Rikus Oswald

Rikus Oswald (51) heeft in 2005 de Harlinger Aardewerk & Tegelfabriek van zijn ouders overgenomen. Hij groeide op tussen de tegels en het aardewerk, zijn ouders bliezen de fabriek namelijk nieuw leven in toen Rikus vijf jaar was. Het maakt hem een trotse vakman die vol passie over zijn favoriet vertelt.

Authentiek vakmanschap

Bij Rikus in de fabriek wordt alles met de hand gemaakt, volgens een receptuur uit 1598: de aloude majolicatechniek. En dat is uniek, Rikus en zijn 14 collega’s zijn de enigen in Nederland die op deze wijze aardewerk en tegels vervaardigen. Dat doen ze voor de wereld die achter ons ligt. Voor die mooie, oude binnensteden en panden die Nederland rijk is. Veelal in opdracht van restauratiearchitecten of -aannemers, eigenaren van een object, monumentenzorg en de Rijksgebouwendienst.

Tegels door de tijd heen

Rikus: “de basisfunctie van een tegel was vroeger isolatie en waterkering. Pas later werd het esthetisch en toonde men hun rijkdom aan de hand van de hoeveelheid beschilderde tegels.” Wanneer een probleem ontstaat aan een tegeltableau heeft Harlinger Aardewerk & Tegelfabriek de kennis in huis om deze te restaureren. “Van het schadevrij uitnemen van een tegel tot het namaken en het terugplaatsen, wij nemen het gehele restauratieproces te hand volgens alle oorspronkelijke technieken.”

Hoe werkt dat dan?

Rikus legt uit: “we krijgen vaak een originele tegel als monster opgestuurd om deze bij- of na te maken. We gaan dan eerst onderzoeken wat de maatvoering, techniek en kleur is van de tegel. We duiken het archief in op zoek naar een tegel die er qua maat, vorm, kleur en glazuur aan doet denken. Op basis daarvan maken we een restauratieplan en doen we een aantal tests om tot de juiste verf, kleur en glazuur te komen.” Soms lukt dat al na vijf of zes tests, het kan ook wel eens vijf maanden of langer duren.

Zoals gezegd, Rikus is een vakman vol passie: “het allermooist vind ik wel dat je met hele simpele grondstoffen, Hollandse klei, prachtige eindproducten creëert. Dat proces is uitermate boeiend.”