Bouwmaat maakt milieubewuste keuzes, onder ander door als partner van FSC® Nederland FSC®-gecertificeerd hout te verkopen. Onze leverancier Dekker Hout levert onder andere het FSC®-gecertificeerd hout, maar ook de deurkozijncombinaties van jouw favoriete Bouwmaat-vestiging. Met eigen FSC®-gecertificeerde bossen, zagerijen, fabrieken en kantoren op vier continenten hebben ze de duurzaamheid en kwaliteit zeer hoog in het vaandel staan. Robbert Jan Dekker, vierde generatie eigenaar, neemt ons mee in zijn bijzondere verhaal.
Dekker Hout is producent en handelaar van kant-en-klare hout/composiet producten en halffabricaten. Het valt onder de holding Koninklijk Dekker (waar Robbert Jan eigenaar en directeur van is), waar ook Dekker Vastgoed en Ontwikkeling onder is geschaard. In Nederland telt Dekker Hout ongeveer 200 medewerkers, verdeeld over de vestigingen Den Haag (hoofdkantoor), Vianen (opslag & productie) en distributiecentrum (aparte locatie in Vianen).
We zijn vandaag te gast in Vianen waar in twintig hallen het hout is opgeslagen en waar in het machinepark houtproducten worden verwerkt voor klanten of de eigen voorraad. Een blikvanger is de robotarm die in sneltreinvaart deurkozijncombinaties produceert. “Uniek in de wereld”, vertelt Robbert Jan trots.
Op zoek naar duurzaam hout
Dekker Hout bestaat al sinds 1885. De overgrootvader van Robbert Jan begon toen in de Zaanstreek met de handel in hout. Robbert Jan schrijft enkele generaties later op geheel eigen wijze het volgende hoofdstuk in de geschiedenis van de onderneming. Onder andere door Dekker te transformeren naar een zeer duurzaam en ook innovatief bedrijf. Eigen bosconcessies in de Boliviaanse Amazone speelden hierin een belangrijk rol. Robbert Jan begint bij het begin. “Het begon eigenlijk zo’n 25 jaar geleden. De vraag naar FSC® kwam op, maar het aanbod was er niet. Veel van ons hout kwam uit Azië en daar was het destijds eigenlijk onmogelijk om duurzaam bosbeheer op te zetten. Bovendien was er ook het besef dat we, om houtleverancier te blijven, zeker moesten weten dat er hout beschikbaar was. Door de wereldwijde ontbossing was dat niet vanzelfsprekend.”
Geen Brazilië maar Bolivia
De zoektocht naar eigen duurzaam bosbeheer begon in Brazilië, eigenlijk een veel groter herkomstland voor tropisch hout dan Bolivia. “Ik ging met lokale ondernemers in gesprek om een bos te kopen. Ze gaan er daar echter vanuit dat je het bos platbrandt en het voor soja gaat gebruiken. Je betaalt het gekochte land vanuit de soja-opbrengsten. Dat systeem paste natuurlijk niet bij wat wij wilden.”
Een nieuwe houtmarkt
Het bracht Robbert Jan naar Bolivia. “Een van de voordelen daar was dat de houtmarkt daar nog niet echt bestond. In sommige delen was bijvoorbeeld wel het Swietenia Mahonie eruit gehaald, maar voor veel andere soorten was er daar nog geen markt. Er was geen bossector en dat zorgde ervoor dat ze de wetgeving van de Verenigde Staten ongeveer hebben gekopieerd en hebben vertaald naar het Spaans. Hierdoor was de wetgeving eigenlijk al best op een hoog niveau. Het was best strikt en kwam ook al in de buurt van FSC®. Zo kwamen we in een land terecht waar de condities al veel beter waren. Ze gingen er in Bolivia niet vanuit dat je een bos platbrandt, maar in plaats daarvan koop je de concessierechten. Dat is mooi want een bos hoort eigendom van de staat te blijven en niet in bezig van privé-eigenaren. In ons geval hebben we de concessierechten voor een doorlopende tijd van 40 jaar.”
Controle over duurzaamheid en kwaliteit
Dekker begon het avontuur in Bolivia samen met een plaatselijke partner, maar werd uiteindelijk eigenaar van de totale keten daar. “We hebben alles daar opgezet, onder andere de boszagerijen, de kwekerijen voor nieuwe planten en een grote fabriek in La Paz. Via dochteronderneming Dekma Bolivia worden de bosconcessies in de Boliviaanse Amazone volledig beheerd. We wilden graag controle over de duurzaamheid en de kwaliteit. Er is onder andere een kwaliteitssortering op de zagerij en in de fabriek in Bolivia. We beheersen nu de hele keten, maar het was wel echt een avontuur. We wisten hoe we van hout een mooi product moesten maken, maar zelf bossen en zagerijen beheren, dat was nieuw.”
Tropisch bosbeheer: complex en omvattend
Veel mensen denken dat FSC® betekent dat er een nieuwe boom wordt gepland voor elke boom die gekapt wordt. Het is veel omvattender, zeker in het tropische regenwoud van Bolivia. Robbert Jan vertelt wat er onder andere bij komt kijken. “Dekma beheert een bosareaal van 468.000 ha, dat is enorm en heeft ook te maken met de manier waarop duurzaam bosbeheer in tropische bossen werkt. Je kunt een tropisch bos niet helemaal kappen en opnieuw planten zoals in een naaldhoutbos. Het systeem volgens FSC® betekent in dit geval dat je het bos eerst gaat verdelen. Dat begint met 20% dat je vrijgeeft en niet kapt. Het gaat onder andere om bomen in de buurt van drinkwaterplaatsen en ook rivieren en steile bergen om erosie te voorkomen. Bij dit vrijstellen horen ook bepaalde bomen die van waarde kunnen zijn voor inheemse bevolking. De bomen die de paranoot voortbrengen moeten bijvoorbeeld altijd blijven staan. “
Cyclus van 25 jaar
Vervolgens wordt het gebied waar gekapt gaat worden zorgvuldig in kaart gebracht. “Wat niet is vrijgesteld, is verdeeld in 25 stukken waarin we werken met een cyclus van 25 jaar. Samen met de lokale bevolking gaan we al die delen inventariseren. Met GPS-zenders wordt alles afgezet en alle bomen worden in kaart gebracht, denk aan de houtsoort en diameter. Dat doe je het jaar voor je een gedeelte gaat kappen. Vervolgens kappen we per hectare slechts een tot twee bomen. Dit gebeurt in verhouding naar soort zodat het natuurlijke evenwicht behouden blijft. Dit doen we per perceel dus maar een keer in de 25 jaar. Je kapt heel weinig wat grotere bomen en je geeft het bos de tijd om te regenereren. Op het moment dat je ergens een boom hebt gekapt, komt er op die plek meer zonlicht. Op die open plek groeit een nieuwe boom makkelijker en de bomen die er al stonden groeien natuurlijk ook weer 25 jaar door. We kappen echt heel weinig en natuur zorgt zelf voor nieuwe aanwas. Als je er met een vliegtuig overheen vliegt, zie je niet in welk perceel we hebben gekapt.”
FSC hout komt uit een bos dat door de Forest Stewardship Council is beoordeeld als een goed en duurzaam beheerd bos. Certificering start bij het bos. Dit heet Forest Management (FM) certificering. Om producten uit een FSC® bos gescheiden te houden van niet-gecertificeerde producten moeten daarna alle schakels in de handelsketen gecertificeerd zijn. Dit heet Chain of Custody certificering (CoC). In Nederland hebben bijna 3.000 bedrijven dit Chain of Custody certificaat.
Bron: FSC Nederland
Duurzaam aan de weg timmeren
Om bij de kapgebieden te komen worden (tijdelijke) wegen aangelegd. Hierbij gelden ook strikte FSC® regels. “Bestaande hoofdwegen onderhouden we continu. De secundaire wegen die van de hoofdwegen aftakken mogen twee jaar gebruikt worden en de tertiaire wegen die daar weer van aftakken slechts één seizoen. Langs deze wegen worden verzamelplaatsen gemaakt die we rodeo’s noemen, daar worden boomstammen heen gesleept om vandaar op vrachtwagens geladen te worden. Zodra we klaar zijn in dat gedeelte van het bos worden de rodeo’s herbeplant met jonge boompjes die we zelf kweken in de kwekerijen.”
Iets betekenen voor de wereld
Dekker haalt uiteindelijk zo’n twaalf soorten hout uit de bossen. De hele exercitie is complex, intensief en allesbehalve een goudmijn. “Het is eigenlijk niet zo dat we hier geld mee verdienen, de winstgevendheid zit op andere plekken in de holding. Winstgevendheid vind ik vooral belangrijk voor het personeel, dat iedereen gegarandeerd is van een baan en zich geen zorgen hoeft te maken. Duurzaam bosbeheer is vooral onderdeel van onze duurzaamheidstrategie, net zoals al onze bedrijfshallen volledig zijn voorzien van zonnepanelen. Ik ben de vierde generatie in dit bedrijf en hoop het uiteindelijk over te dragen aan een of meerdere van mijn zonen. Aan het einde van de rit wil ik meer gedaan hebben dan alleen een bedrijf groter maken. Persoonlijk vind ik dat als je iets kunt betekenen voor de wereld, dat ook moet doen. Er is misschien wat minder aandacht voor ontbossing, maar het is nog steeds aan de orde van de dag. Er is wereldwijd veel te weinig bos en het neemt alleen maar af. Dankzij de concessies zorgen we ervoor dat bos niet kan worden omgezet in gebieden voor palmolie-, soja- of veeteelt. Daaraan meewerken is veel belangrijker dan winst.”
Bewust kiezen
Robbert Jan heeft dan ook een duidelijke boodschap voor de professionele bouwer: “Kies voor FSC® gecertificeerd hout voor je projecten en in je producten. Zo help je mee aan het beschermen van bossen, de dieren in het bos en de gemeenschappen die er leven. Jouw keuze zorgt ervoor dat duurzaam bosbeheer blijft bestaan en ontbossing verdwijnt. Door te kiezen voor FSC® hout lever je echt een enorme bijdrage.”
Ik vind dit artikel:
