Bij Bouwmaat vinden we veiligheid bij het klussen belangrijk. Daarom in dit artikel aandacht voor verschillende soorten mondbescherming. Mondbescherming gebruik je om jezelf te beschermen tegen het inademen van schadelijke materialen, zoals stof of damp. Maar hoe kies je het beste masker voor jouw klus?
Let op!
In dit artikel worden algemene richtlijnen beschreven. Voor een specifiek advies raden we je aan contact op te nemen met een arbodeskundige.
Met een paar stappen wordt het makkelijker om de juiste bescherming te kiezen.
Stap 1: herken de stof
De eerste stap is te weten welke mogelijke schadelijke stoffen er kunnen vrijkomen. Men onderscheidt verschillende soorten schadelijke stoffen:
Stof/ fijnstof / vezels komt vrij na zagen, vijlen, slijpen…
Nevel zijn druppels die ontstaan door het verdampen van vloeistoffen.
Rook ontstaat na verbranding.
Damp is de gasvormige toestand van stoffen die bij kamertemperatuur nog vast of deels vloeibaar zijn.
Gas verspreidt zich snel over grote afstanden. Hierbij is het belangrijk voor de bescherming om de samenstelling te kennen.
Met damp en gas heb je als vakman niet echt te maken, meestal ontstaan die bij industriële processen. Voor de volledigheid wilden we ze wel even benoemen.
Stap 2: bepaal mate en duur van blootstelling
Stap 3: kies het masker
Na het inventariseren van de stoffen die kunnen vrijkomen kies je de soort bescherming. Er zijn diverse soorten maskers. Sommige zijn maar 1 keer te gebruiken, anderen kun je vaker opzetten. Ook de vorm van het masker verschilt. Hieronder beschrijven de we meest gangbare maskers en hun toepassingen:
Bedekt |
Mond, neus, kin |
Volledig gezicht |
Herbruikbaar |
|||||
Geschikt voor |
Stof |
Nevel |
Rook |
Slijpspatten |
Vloeistoffen |
|||
Stofmasker |
x |
x |
x |
x |
|
|||
Halfgelaatsmasker |
x |
x |
x |
x |
x |
|||
Volgelaatsmasker |
x |
x |
x |
x |
x |
|||
Gelaatsschermen |
x |
x |
x |
x |
x |
Stofmaskers of wegwerpmaskers
- Bedekken de mond, neus en kin.
- Beschermen tegen stof, nevel en rook, maar niet tegen gas.
- Maar voor één keer bruikbaar.
Halfgelaatsmaskers
- Bedekken mond, neus en kin.
- Herbruikbaar na goed reinigen.
- Verkrijgbaar met 1 of 2 filters.
- Beschermen tegen stof, nevel en rook.
Volgelaatsmaskers
Het volledige gezicht is beschermd, dus ook de ogen. Masker sluit goed aan op het gezicht.
- Herbruikbaar na een goede reiniging.
- Meer filters mogelijk dan bij halfgelaatsmaskers.
- Bieden geen bescherming tegen gassen en dampen.
Gelaatsschermen
Het volledige gezicht is beschermd, dus ook de ogen. Er zijn ook modellen die, in combinatie met een veiligheidshelm, je oren en slapen beschermen.
- Beschermen tegen grof stof, slijpspatten en vloeistoffen.
- Bieden geen bescherming tegen gassen, dampen en fijnstof.
Stap 4: filter kiezen
Om goed beschermd te zijn tegen stof, nevel en rook gebruik je een filter. Filters zijn een soort zeef. Hoe fijner de zeef, hoe beter de filtering. Hoe kleiner de gaatjes zijn, hoe moeilijker je ook kan ademen. Merk je dat het ademen tijdens gebruik moeilijker wordt, dan is het tijd om een andere filter te gebruiken.
Er zijn twee soorten filters. Wegwerpstofmaskers hebben de codering FFP (Filtering Face Piece). De meer bedekkende volgelaats- en halfgelaatsmaskers met een filter gemonteerd op het masker hebben de codering P.
Staat de letter D achter de FFP codering, dan betekent het dat je dit masker meerdere keren mag gebruiken binnen een werkdag.
De twee categorieën zijn vastgelegd volgens Europese normen: EN Standaard 149 en 143
FFP1 / P1: filtercapaciteit van 78 % (calciumcarbonaat, cellulose, magnesium…)
FFP2 / P2: filtercapaciteit van 92 % (minimaal beschermingsniveau cement, katoen, grafiet, gips, ijzer, roest, marmer, fosforzuur, soda, natriumcarbonaat, houtstof…)
FFP3 / P3: filtercapaciteit van 98 % (minimaal beschermingsniveau bij cadmium, kobalt, hexavalent chroom, zilver)
P3*: Hoog toxische stof die kanker kan veroorzaken zoals asbest.
Geen aanduiding op stofmasker of verpakking
Als er geen aanduiding van FFP of P op de verpakking of het stofmasker staat, dan heb je geen enkel garantie over de kwaliteit van de bescherming van dit masker. Concreet betekent dit dat de beschermingsgraad minder zal zijn dan FFP1 of P1.
Better safe than sorry
Zoals in het algemeen bij persoonlijke beschermingsmiddelen kun je beter voor een hogere bescherming gaan dan voor een te lage. Dus twijfel je over welk masker je het beste kan gebruiken? Koop dan het masker met de betere bescherming.
Praktische voorbeelden voor jou als vakman
FFP1 / P1
Gebruik het FFP1 stofmasker wanneer je gaat schuren, schaven of zagen met de hand.
FFP2 / P2
Gebruik het FFP2 stofmasker bij:
- Machinaal schuren, schaven en zagen
- Isoleren, slijpen, frezen, boren en slopen
- Gips/stucwerk/plaaster mengen
FFP3 / P3
Gebruik het FFP3 stofmasker bij als je gaat werken met giftige fijnstoffen, zoals cement. Een P3 stofmasker beschermt ook tegen een kortdurende blootstelling aan asbest.
Bijvoorbeeld wanneer je tijdens sloopwerken onverwachts asbest aantreft. Uiteraard dien je meteen passende extra veiligheidsmaatregelen te nemen bij vaststellen van asbest.
TIP
Pauzeren = open zijde naar beneden
Toe aan pauze? Vouw je masker eerst samen en leg het dan met de open kant (die tegen je gezicht aan zit) naar beneden. Zo kan er geen stof inwaaien dat nog aanwezig is in de ruimte, of die wordt gemaakt door mensen die ondertussen verder werken.
Meer lezen
Dit artikel is onderdeel van een serie over Persoonlijke Beschermingsmiddelen. Andere artikelen in deze serie zijn:
- Werkschoenen kiezen
- Kies de juiste handschoen voor jouw klus
- Kniebeschermers kiezen
- Kies de juiste veiligheidsbril
- Mondbescherming kiezen
- De juiste gehoorbescherming voor jouw werk
Ik vind dit artikel: