Accu’s zijn inmiddels standaard in de meeste soorten elektrisch gereedschap. Maar hoe kies je de juiste accu en hoe werken ze eigenlijk? We zetten alle nuttige info op een rijtje.
Inhoudsopgave
De juiste accu
Kies je een accu let dan bij het kiezen van een accufamilie of een accu-apparaat op de capaciteit. Hoe hoger de capaciteit, hoe langer je met een apparaat kunt werken.
Capaciteit
De capaciteit van een accu wordt in milli-ampère-uur (mAh) aangeduid. Dit geeft aan hoeveel elektrische lading de accu kan opslaan en afgeven. Is het vermogen 3000 mAh, dan betekent dit dat de accu bij een belasting van 3000 mA een uur lang gebruikt kan worden. Bij een belasting van 1500 mA houdt de accu het twee uur vol.
Een te zwakke accu kan zeer vervelend zijn. Bijvoorneeld als die halverwege de klus leeg is en moet worden opgeladen. Dat wil natuurlijk niemand! Let er daarom al bij de aanschaf op dat de capaciteit voldoende is voor het vermogen van je apparaten. Bij twijfel kun je beter voor de krachtigste te kiezen.
Soorten accu’s
Er zijn verschillende soorten accu’s. We beschrijven de belangrijkste voor gereedschap hieronder.
Lood
De traditionele oplaadbare accu. De loodaccu (ook wel lood-zwavelzuurbatterij of lood-zuurbatterij). De lood-zuur accu is erg zwaar in verhouding tot de geboden energiecapaciteit. En geeft constant een krachtige energiestroom af.
Nikkel-cadmium (NiCd)
Een van de oudste technieken is de nikkel-cadmium-techniek (NiCD). Deze wordt nauwelijks nog toegepast vanwege de ernstige milieuschade die het giftige metaal cadmium aanricht. Een ander bezwaar aan deze techniek is het aanwezige geheugeneffect met een zelfontlading van ongeveer 20% per maand. Wel vind je NiCD nog regelmatig in (boor)machines en andere powertools.
Nikkel-metaalhydride (NiMh)
Een milieuvriendelijk alternatief voor de NiCD-techniek is NiMH. Deze techniek geeft een grotere capaciteit (ca. 30-40%) en is makkelijker afbreekbaar. Minpunt is echter de hoge zelfontlading (ca. 30% per maand) en een relatief korte levensduur.
Lithium-ion (li-ion)
Deze accu’s hebben een hoge energiedichtheid, tot wel drie keer hoger dan bij loodaccu’s. Ze zijn lichtgewicht en hebben een lange levensduur.
Lees ook:
Zo werkt een accu
In dit voorbeeld gebruiken we de lithium-ion accu. Deze komt tegenwoordig in het meeste gereedschap voor.
Opladen
Bij het opladen van een accu vindt er door de stroomtoevoer een chemische reactie plaats. De lithium-ionen bewegen door de elektrolyt in de richting van de negatieve elektrode.
Bij de negatieve elektrode worden de lithium-ionen omgezet in lithium-atomen. Deze reactie vindt plaats met behulp van de elektronen die door het opladen naar de elektrode getransporteerd worden.
De hieruit ontstane lithium-atomen zetten zich dan af in de structuur van het negatieve elektrodemateriaal.
Ontladen (gebruik)
Als je de accu op een verbruiker (bijvoorbeeld een boormachine) wordt aangesloten, wordt de accu ontladen. Hierbij vindt het omgekeerde proces plaats. De afgifte van de elektronen aan de verbruiker zet de lithium-atomen weer om in lithium-ionen. Vervolgens bewegen ze door de separator terug naar de positieve elektrode, waar ze zich vervolgens in de structuur van het positieve elektrodemateriaal afzetten.
Ter verduidelijking: de separator is een voor lithium-ionen doorlaatbare scheiding van beide elektroden. Daardoor wordt kortsluiting in de cellen voorkomen.
Wat is een accu-pack?
Een accupack is een aaneenschakeling van afzonderlijke accu’s. Zo krijg je een gemakkelijk te verwisselen stroombron, die het gebruik van accu-apparaten met een hogere spanning en capaciteit mogelijk maakt.
Naast de afzonderlijke accu’s wordt in hoogwaardige accupacks elektronica om de afzonderlijke cellen en celgroepen te bewaken. Zo wordt bijvoorbeeld geregeld dat de cellen uitgebalanceerd geladen worden en dat deze niet oververhit raakt. De elektronica in de accu vermindert daarmee de belasting van de afzonderlijke cellen. En verhoogt de levensduur van het accupack.
Afhankelijk van de aaneenschakeling van de cellen wordt de spanning of de capaciteit van het accupack bepaald: bij een serieschakeling van de cellen wordt de spanning van de afzonderlijke cellen bij elkaar opgeteld. Als de cellen parallel geschakeld worden, wordt de capaciteit bij elkaar opgeteld.
Tips bij laden van accu’s
Om de levensduur van het accupack niet onnodig te verkorten, moet je op enkele dingen letten:
- Haal de lader na het opladen uit het stopcontact. Dit om een permanente lading te vermijden. Zo kun je ook stroom besparen, aangezien de meeste apparaten ook na het laden stroom blijven onttrekken.
- Gebruik alleen de lader die bij de accu hoort.
- Laders met een snellaadfunctie mag je alleen voor de daarvoor geschikte apparaten gebruiken.
- Moderne lithium-accu’s mag je niet helemaal ontladen, omdat dit anders tot een schadelijke diepontlading kan leiden. Het permanent opladen tot 100% is op de lange termijn ook niet gunstig. De ideale laadtoestand is tussen 40 en 80%.
- Het automatische ladingsverlies wordt zelfontlading genoemd. Interne elektrochemische reacties leiden tot een continue vermindering van de oorspronkelijk opgeslagen ladingscapaciteit. Zelfontlading vindt ook plaats wanneer de accu op een eindapparaat is aangesloten. De omvang van het ladingsverlies is afhankelijk van het type accu, de temperatuur en de vervuilingsgraad. Bewaar de accu’s daarom op een koele en droge plek.
Bewaren
Accu’s kun je beter niet in het apparaat laten zitten. Haal ze daarom altijd uit het apparaat (tenzij ze vast ingebouwd zijn) en sla ze afzonderlijk op.
Bovendien moet je bij de opslag op een constante temperatuur letten. Om een schadelijke diepontlading te voorkomen, moet de accu met een resterende lading van minstens ca. 50% opgeslagen worden.
Als de accu gedurende een langere periode opgeslagen moet worden, wordt het aanbevolen om de laadtoestand regelmatig te controleren en eventueel bij te laden. Op deze manier ga je de zelfontlading van de accu tegen.
Verder moet je erop letten dat de contacten van de accu niet in aanraking komen met metalen onderdelen of water (droog opslaan). Bij lithium-ion-accu’s kun je preventief de polen afplakken, zodat er helemaal geen gevaar op kortsluiting of brand ontstaat.
Vervangen
Accu’s zijn speciaal afval en mogen niet met het gewone huisvuil weggegooid worden. Aan de ene kant kunnen zo waardevolle grondstoffen gerecycled worden en aan de andere kant wordt het milieu tegen schadelijke stoffen beschermd.
Je kunt oude accu’s en batterijen bijvoorbeeld afgeven bij de inzamelpunten van de dealers, de chemokar of bij de milieustraat. Let er vooral bij lithium-ion-accu’s op dat de polen afgeplakt zijn, zodat er geen kortsluiting of brand kan ontstaan.
Ik vind dit artikel:
